ACHTERGRONDARTIKEL| Steeds meer Nederlanders begeven zich naar een yogacentrum of sportschool voor een les. Dat blijkt uit de jaarlijkse Sportdeelname Index van NOC*NSF. Daaruit blijkt dat bijna 380.000 Nederlanders yoga beoefenden in 2015 en die groei zet door in 2016. Maar waarom kiezen we tegenwoordig steeds vaker voor yoga?

Door: Jacintha van den Brink

Yoga is toch iets voor hippies die moeilijke oefeningen doen op een matje? Dat is het idee dat ik had van yoga toen mijn psycholoog mij twee jaar geleden aanraadde om eens yoga te gaan doen. Ik studeerde, had een druk leven en was constant gestrest. Met enige tegenzin begon ik twee jaar geleden met yoga en echt waar, het hielp mij om te ontspannen. Ik ben niet de enige die zich wekelijks naar de yogaschool begeeft. Uit cijfers van de jaarlijkse Sportdeelname Index van NOC*NSF blijkt dat steeds meer Nederlanders yoga beoefenen. In 2015 beoefenden 380.000 Nederlanders yoga.

Marktonderzoekbureau GfK peilt maandelijks in opdracht van de sportorganisatie de sportactiviteit in Nederland. Dit wordt gedaan onder een groep Nederlanders in de leeftijd van vijf tot tachtig jaar. Aan het einde van het jaar komt daar een jaaroverzicht uit. Yoga stond daarmee eind 2015 in de top tien van meest groeiende sporten naast zwemmen, wandelen en vrouwenvoetbal. Uit de maandindexcijfers van 2016 blijft het aantal yogadeelnemers stijgen. In april stond de teller op 479.000 beoefenaars. Een behoorlijke stijging. Volgens gegevens van de Kamer van Koophandel zijn er in Nederland 110 yogascholen. Daar zitten niet de sportscholen bij die ook yogalessen aanbieden.

Yoga ter ontspanning
Volgens de Vereniging Yogadocenten Nederland brengt de populariteit zorgen met zich mee. Door de toenemende vraag, krijgen volgens de vereniging meer yogabeoefenaars les van een docent die onvoldoende is opgeleid. De beroepsvereniging pleit voor yogadocenten met een vierjarige opleiding als achtergrond. De vereniging met bijna 1100 leden geeft een keurmerk af aan een yogadocent met het gewenste aantal studiejaren. Met dit keurmerk weet de beoefenaar dat een docent zowel theoretisch als fysiek onderbouwd is om kwalitatief les te geven. Maar het is de vraag of mensen überhaupt bezig zijn met een keurmerk. Jasper van der Heijden runt samen met zijn vrouw Marloes een yogacentrum met ongeveer 500 leerlingen in Tilburg. Hij deed een vierjarige opleiding en heeft een keurmerk. Om zogezegd feeling te blijven houden met de ontwikkeling binnen yoga, blijft hij bijscholingen doen.

“Keurmerk van een docent is meer bijzaak”

Toch ziet hij andere redenen voor zijn leerlingen om te starten met yoga en is een keurmerk echt een bijzaak. “We leven in een harde maatschappij. Mensen zijn druk met studie, werk en het gezin en willen gewoon ontspanning en rust. In mijn yogaschool komen genoeg mensen die helemaal niet kijken naar een keurmerk, maar lessen volgen die ze aanstaan en zich kunnen vinden in de informatie die de docent overbrengt.” Paulien Vissen uit Naarden beoefent al jaren yoga. “Ik ben altijd sportief geweest en toen ik een aantal jaar geleden thuiszat met een burn-out, zocht ik naar iets dat zowel mentaal als fysiek kon helpen.” Dat vond ze in yoga. De keuze voor de yogaschool zat niet in het keurmerk van de docent. “Ik hoorde van een collega over de yogaschool waar ik nu zit. Daar geven twee docenten les en bij allebei heb ik een proefles gedaan. Beiden zijn gecertificeerd, maar mijn keuze voor een van de docenten was gebaseerd op hoe ik mij voelde bij de manier van lesgeven.”

“Veel mensen leven volgens een plan dat ze zichzelf opleggen”

Leven volgens plan
Volgens filosoof Stine Jensen hebben we het in de drukke westerse samenleving veel stress, gedoe en afleiding. Dit vertelt ze eerder dit jaar in een interview aan de Volkskrant naar aanleiding van onderzoek naar godsdienst en spiritualiteit in Nederland. “Yoga heeft me geleerd om de werkelijkheid zoals die is meer te accepteren in plaats van de hoogst ideale werkelijkheid na te streven.” Dat omschrijft ze nog uitgebreider in haar boek Go East dat vorig jaar verscheen. Hierin duikt ze in de wereld van mindfullness, yoga en meditatie. Freelance yogadocent Sascha Vos de Wael herkent de druk die mensen zichzelf opleggen. “Veel mensen leven tegenwoordig volgens een plan. Een plan dat ze zichzelf opleggen. Als iets niet lukt zoals ze het hadden bedacht, dan krijgen ze stress. Wat helpt is het toelaten van meer flow. Hiermee bedoel ik dat dingen gewoon gebeuren, zonder het al helemaal is uitgestippeld. Ik denk dat in de huidige tijd waarin mensen zichzelf druk opleggen, yoga helpt om dit even los te laten. Dat kan zowel zijn in de vorm waarin yoga een workout is of waarin yoga en een stukje filosofie je de ruimte geven om los te laten.”

Paulien Visser vindt rust bij yoga waarin ook na wordt gedacht over de filosofie achter een houding: “Ik sport ook op een sportschool en daar kan ik ook yogalessen volgen. Dat heb ik ook een aantal keren gedaan, maar ik merkte dat de docent yoga meer gebruikte als methode voor een mooi en strak lichaam. De filosofie achter yoga miste ik, zoals het navoelen als je een bepaalde oefening hebt gedaan of bewust omgaan met je ademhaling. Voor mij werkt die benadering niet.” Van der Heijden ziet yoga dan ook niet als een sport, maar eerder als een soort levenshouding of levensfilosofie.

Even geen prikkels
Het is de vraag of de gemiddelde Nederlander daar nu echt mee bezig is, maar in lichte mate merkt Vos de Wael wel enige interesse. “De laatste tijd merk ik dat yin yoga veel mensen aanspreekt”, vertelt de yogadocent die lesgeeft op yoga- en sportscholen. Yin yoga wordt ook wel gezien als een tegenhanger van het snelle en met veel prikkels gevulde westerse leven. Bij deze vorm verloopt alles langzaam, dus met houdingen die je aanneemt voor een tijd van drie tot twintig minuten. “De grotere vraag naar deze vorm, vooral op de sportschool waar ik lesgeef, verbaasde me wel. In een drukke gehaaste maatschappij verwacht ik sneller dat mensen voor een intensievere vorm gaan zoals bikram yoga of power yoga. Ik denk dat ze het gewoon fijn vinden om bezig te zijn en daarbij rust krijgen.” De nuchterheid van de Nederlander maakt langzaam plaats voor iets meer spiritualiteit. De hoofdreden lijkt niet te liggen bij de diploma’s van de docent of de intensiteit, maar het verlangen naar rust en bewustwording. Gewoon een moment om even te ontsnappen aan het snelle met prikkels gevulde westerse leven.

Bronvermelding beeld:

– Missy N. via Visualhunt.com
– Žirklerankės galerija via Visualhunt.com